به نظر می رسد که پس از این همه رسوایی انتخاباتی به ویژه اعترافات دیرهنگام رییس کمیسیون انتخابات، ریاست جمهوری افغانستان عزم خود را برای رفع بن بست سیاسی پس از انتخابات، از طریق معاونان رییس جمهوری و شماری از چهره های سیاسی، قومی جزم کرده و می خواهد با انجام معاملات سیاسی و امتیاز دهی ها و امتیازگیری های معمول در 14 سال گذشته به جانبین، به مشکلات پیش آمده در این راستا نقطه پایان بگذارد.
انتشار فایل های صوتی و دیگر مدارک مربوط به تقلب های گسترده و سازمان یافته ی انتخاباتی از جانب تیم اصلاحات و همگرایی، ظاهراً به منظور دادخواهی از رای پاک مردم صورت گرفت و این رویکرد به کناره گیری محترمانه ضیاءالحق امرخیل از ریاست دارالانشای کمیسیون انتخابات انجامید اما تا هنگامی که وی به بیرون از کشور فرار کرد و دوباره برگردانده شد. هیچ فرد یا مرجع رسمی از او درباره کارنامه هایش نپرسید، چه این که یکی از نهادهای مدنی، شمله افتخار برسرش نهاده قهرمان ملی نیز خطاب کرد. وقت کشی و اغماض از بررسی این مدارک از سوی کمیسیون های انتخاباتی به تشدید بیشتر بحران کمک کرده و جامعه بین المللی نیز تا اکنون به تماشای منفعلانه ی نمایشنامه ی تراژیک انتخابات افغانستان بسنده کرده بود، به تازگی در همنوایی با مردم افغانستان در صدد کمک در روند پاکسازی آرای پاک از ناپاک بر آمده اند و این امیدوار کننده است.
ما کارمندان کمیسیون های انتخاباتی با در نظر داشت وضعیت حساس کنونی کشور و مسوولیتی که در برابر مردم و وطن خویش داریم موارد زیر را به پیشگاه مردم افغانستان و جامعه جهانی قابل ذکر می دانیم.
1- معامله بر سر آرای مردم و اغماض از محاکمه غارتگران روند انتخابات برای تمامی کسانی که در یک و نیم دهه گذشته برای دموکراسی کار کرده اند، برای انسان هایی که به جرم شرکت در انتخابات انگشت های دست شان بریده شد، افسران و سربازان نیروهای امنیتی افغانستان که برای تامین امنیت این پروسه شب ها را زنده داری کردند و روزها را بهره داری و صدها تن شان هم در این راه کشته یا زخمی شدند و در فرجام تمامی مردم افغانستان که شرکت در انتخابات را یگانه گزینه مشروع و قانونمند برای انتقال قدرت سیاسی در کشورشان دانسته ساعت ها را در صف های طولانی رای دهی ایستادند، اهانت بزرگی است. چه این که دهن کجی در برابر مالیه دهندگان کشورهای غربی که برگزاری این انتخابات به کمک مالی کشورهای آنان میسر شد، مایه شرمساری همه ما است.
2- بررسی بیطرفانه، منصفانه و هوشمندانه تمامی اسناد و مدارک تقلبات انتخاباتی و در فرجام جداسازی آرای پاک مردم افغانستان از آرای ناپاک و تقلبی یگانه راه برای جلب اعتماد مردم به این پروسه و جلوگیری از رفتن دوباره این کشور به کام بحران و بی ثباتی است. چشم پوشی از دستبردها و تقلب های گسترده و سازمان یافته ی انتخاباتی تحت هیچ گونه شرایطی پذیرفتنی نیست، مدیریت پس لرزه های انتخابات و تامین مشروعیت نظام آینده اینبار نه از ورای انجام معاملات سیاسی پنهانی میان چند چهره ی معدود سیاسی بلکه با احترام گذاشتن به آرای پاک مردم افغانستان به دور از غرض و مرض های عصبیت آمیز قومی، زبانی، سمتی و ایدیولوژیک متصور است.
3- مهندسی تقلب انتخاباتی به گستردگی که انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را به سطح یک درامه ی تراژیک تقلیل ماهیت داده است، به تنهایی از دست یک فرد، ضیاالحق امرخیل یا هرکس دیگری بر نمی آید. سوء مدیریت، عملکرد جانبدارانه، ناهوشمندی و بی خاصیتی اعضای کمیسیون انتخابات از یکسو و مداخله ها و همدستی های بلند پایه گان نظام یا دستکم افراد و حلقاتی از نام ارگ ریاست جمهوری از جانب دیگر این امکان را برای رییس دارالانشای کمیسیون انتخابات و بعدتر رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی فراهم کرد تا با آرامش خاطر و اعتماد به نفس کامل تیم های اجرایی خود را از میان دوستان، همتباران و هم فکران خود برگزینند و روند انتخابات را به دلخواه خود مهندسی کنند.
کمبود برگه های رای دهی در مناطق مشخصی از کشور و سپس تهدیدهای رییس کمیسیون شکایات مبنی بر پاکسازی آرای پاک از ناپاک و سپس قرنطینه حدود 300 هزار رای یکی از نامزدان اقدامات احتیاطی بود که به منظور بردن انتخابات به دور دوم به هر صورت ممکن روی دست گرفته شده بود اما هنگامی که آرای مراکز خیالی در 5 ولایت ناامن به راحتی وارد بانک اطلاعاتی کمیسیون شده و به این صورت از رفتن انتخابات به دور دوم اطمینان حاصل گردید، در نتیجه فشارها و اصرار عزیز الله آریافر یک تن از نمایندگان کمیسیون شکایات از ابطال آرای هرات و شماری از ولایت های دیگر از سوی کمیسیون شکایات انتخاباتی صرف نظر شد.
در دور دوم انتخابات اما، چند برابر شدن مراکز خیالی (در چارچوب طرح افزایش 4000 محل رای دهی اضافی ) اقدام هدفمندانه ی امرخیل به منظور مهندسی تقلب سازمان یافته بود که در همان روزهای نخست به تصویب اعضای کمیسیون انتخابات رسید. نیروهای امنیتی به هر دلیلی در برابر این برنامه بی تفاوت ماندند و با عملی شدن این طرح و در نتیجه آمدن تغییرات دراماتیک در تناسب آرای دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری جنجال انتخاباتی کنونی آغاز شد و در نتیجه بی کفایتی کمیسیون انتخابات و نبود اراده ی لازم برای بررسی و پیگیری عادلانه و منصفانه شکایت ها و تقلبات در کمیسیون شکایات انتخاباتی روند انتخابات و نتایج برخواسته از آن با پرسش های بزرگی نزد افکار عمومی روبرو شده است.
4- در حالی که سکوت معنا دار جامعه بین المللی در برابر تقلبات گسترده در هر دو دور انتخابات 93 سوال برانگیز است. گمانه های زیادی در پیوند با سرازیر شدن مبالغ هنگفت پول از سوی کشورهای منطقه حتی بیشتر از هزینه هایی که به منظور برگزاری روند انتخابات در نظر گرفته شده بود، به گردونه رقابت های دور دوم انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است و این موضوع یکی از دیگر عوامل بحران و بن بست سیاسی کنونی پنداشته می شود.
در این که هم پیمانان بین المللی و همسایگان دور و نزدیک افغانستان منافع و استراتیژی های متفاوتی در افغانستان دارند، تردیدی نیست اما ما از این کشور ها که در این اواخر دولت افغانستان را به دلیل عدم تصویب و توشیح قانون مبارزه با پول شویی و تمویل تروریزم تحت فشارهای شدید قرار داده بودند، می خواهیم تا با پرداخت پول مالیه دهندگان به شیوه های نامشروع و غیر قانونی به بازیگران سیاسی در افغانستان به شعور ملت های شان توهین نکرده، به آرای پاک مردم افغانستان احترام بگذارند و اجازه ندهند این کشور یکبار دیگر به کانون بی ثباتی و پرورش تروریزم در منطقه مبدل شود.
در پایان، ما از جامعه جهانی به ویژه سازمان ملل متحد می خواهیم تا در راستای از میان برداشته شدن بن بست سیاسی کنونی، رسیدگی به تقلبات گسترده ی انتخاباتی و برگرداندن اعتماد مردم به این پروسه، هرچه زودتر و با صراحت و تعهد بیشتر وارد عمل شود زیرا روند دموکراتیک، سلامت و تمامیت ارضی افغانستان در شرایط کنونی با چالش های فزاینده و آسیب پذیری های فرساینده ای روبرو است که عدم توجه به آن می تواند پیامدهای ناگوار و جبران ناپذیری را در پی داشته باشد.
یادداشت: ما که به هیچ یک از ستادهای انتخاباتی وابسته نیستیم، اطلاعات زیادی درباره تقلبات انتخاباتی و معامله های پیدا و پنهان شماری از مسوولان ارشد کمیسیون های انتخاباتی در اختیار داریم، در مرحله ی کنونی به خاطر رعایت مصالح عامه و جلوگیری از اغتشاش هرچه بیشتر اذهان عامه درباره انتخابات، از افشای این معلومات خودداری کرده ایم اما در صورتی که وضعیت به همین گونه ادامه یابد و کمیسیون های انتخاباتی اراده ی مستحکم و واقعی برای رسیدگی به جنایت های سازمان یافته انتخاباتی که شبکه تقلب ضیاءالحق امرخیل و همدستان او در سطح دولت افغانستان انجام داده اند، تبارز ندهد، در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام موضع خواهیم کرد زیرا ما باور داریم که عمق و پهنای این افتضاح به مراتب گسترده تر و زیانبار تر از آن است که تا اکنون به آن اذعان شده است.
جمعی از مسوولان ارشد کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات انتخاباتی