اختلاف ها بر سر این بوده است که «چه کسی شایستة جانشینی بوده و می تواند مسوولیت هایِ ملایِ بزرگ را به خوبی انجام دهد و پیش ببرد». هر یکی از ملاها و فرمان‌دهان نظامی یا خود یا فرد مورد نظر شان را شایستة جانشینی می دانستند. از این رو، برسر جانشینی ملا اختر محمد منصور «مقتول»، توافق نظر به وجود نیامده و عملا گروه طالبان به چند دسته تقسیم گردید. یکی از این دسته ها، گروه به رهبری ملا رسول است که رسما با نیروهای جنگی تحت امر ملا اختر محمد منصور در ولایت ها و مکان های مختلف درگیر شد و در صحبت ها و بیانیه هایِ که از آدرس این ها، نشر شد، حرف و حدیث های را نیز در برابر همدیگر رد وبدل کردند. در تازه ترین مورد، گزارش ها حکایت گر آن است که میان نیروهای جنگی ملا عین الله نیازی سخنگوی گروه طالبانِ شاخة ملا رسول و نیروهای جنگی ملا هبت الله درگیری سنگین و خونین در ولایت هرات صورت گرفته است. گرچه که آمارها متفاوت است و گزارش های متعدد به نشر می رسد، اما بنابر گفتة سخنگوی مقام ولایت هرات، دست کم، این نبرد، سی نفر از نیروهای جنگی دو طرف را به کام مرگ فرو برده است. این نخستین درگیری و نبرد درونی میان حلقه ها و جریان های گروه طالبان نیست و آخرین درگیری نیز نخواهد بود. با توجه به دسته ها و گرایش های که وجود دارد و با توجه به سخن های که تحویل همدیگر می دهند، می شود پیش بینی کرد که در آینده نیز درگیری های خونین و پرتلفات در ولایت ها و مناطق تحت نفوذ شان صورت خواهد گرفت.
اکنون با توجه به این وضعیت، پرسش که مطرح می گردد این است که موقف و موضع دولت چه باید باشد؟. دولت چه فرصت هایی را در اختیار دارد؟ و آیا نبردهای درون گروهی گروه طالبان به نفع خواهد بود؟.
نبرد درون گروهی فرصت برای تضعیف
به نظر می رسد که در این جا و در این عرصه توصیة سیاسی جناب «چرچیل» نخست وزیر وقت بریتانیایِ کبیر که برای سفیران و ماموران نفوذی دولت‌اش مطرح می کرد، کابرد خوبی خواهد داشت؛ «تفرقه بینداز و حکومت کن». اگر در عرصة سیاست بین الملل، اتحاد، همسویی و همگرایی مجموعة از کشورها تبدیل به یک قدرت شکست ناپذیر شده و منافع یک و یا چند کشور دیگر را با تهدید مواجه می نماید و یا همگرایی و تلاش مشترکِ دو یا سه کشور منطقه‌ای منافع ملی یک کشور یا دو سه کشور دیگر را تهدید می کند، در صورت که دچار اختلاف های درونی شده و مصروف رقابت ها و نبردهای گروهی شوند، وضعیت به نفع کشورهای رقیب بوده و آن ها تا حد که قادر هستند، شکاف ها و فاصله ها را پررنگ می کنند. مثلا در شرایط کنونی، در حال که بحث همه پرسی در بریتانیا و خروج این کشور از اتحادیة اروپا مطرح است، تحلیل بر این است که روسیه خروج بریتانیا را به نفع خود دیده و از این که در نبود بریتانیا اتحادیة اروپایی ضعیف تری را در مقابل خویش می بیند، دل خوش کرده است. در این صورت با این که این کشور خاموشی سیاسی اختیار کرده و در مورد ابراز نظر نمی کند، اما ممکن است در میدان عمل تلاش های را جهت خروج بریتانیا شروع کرده باشد. به همین منوال، سازمان های تروریستی و گروه های مسلحانة خطرناک و تهدید آفرین که امنیت ملی دولت ها و کشور ها را تهدید می کنند، در صورت که دچار اختلاف های درونی شوند، به نفع است. در این صورت، دولت های مربوط و مورد تهدید، بایستی اختلاف ها را پررنگ کرده و به اصطلاح آتش روشن شده را شعله ور تر نمایند. حتی در برخی موارد، دولت های که از دستگاه اطلاعاتی قدرت‌مند و توان‌مند برخوردار هستند، آتش افروزی می کنند. یعنی اگر اختلاف، شکاف و فاصلة میان گروه ها و سازمان های تهدید کننده وجود ندارد یا برجسته نشده است، پدید می آورد و برجسته می کند.
به نظر می رسد که اختلاف های درونی و میان گروهیِ طالبان فرصت استراتژیک برای دولت است. این اختلاف ها به حدی است که رهبری همدیگر را نپذیرفته و همان طور که در برابر سربازان دولت شلیک می کنند، بر همدیگر نیز شلیک می کنند. از این رهگذر، وظیفه و مسوولیت دولت به ویژه سازمان اطلاعات و برخی چهره ها و نیروهای که در عرصه های مربوط به امنیت فعالیت دارند، است که بر آتش های روشن شده در میان گروه طالبان هیزم های بیشتر بیاندازند و حتی اگر می توانند نفت بریزند. به هر پیمانة که این گروه بین هم درگیر شوند و بزنند و بکوبند، منجر به تضعیف جمعی می شود. در این صورت، تجهیزات و نیروهای جنگی را که پیش از این در برابر دولت استفاده می کردند، در برابر همدیگر استفاده کرده و به سر و کلة همدیگر می زنند. برخی از نیروها و چهره های سیاسی حکومتی به عوض این که در راستایِ ایجاد شکاف میان نیروهای سیاسی موجود در زیر چتر نظام سیاسی تلاش می کنند، بهتر است که زمان و بودجة دولت را در راستایِ ایجاد شکاف میان گروه های تهدید کننده و دشمنان مردم و کشور مصرف کنند.
چه، در طول چند سال گذشته که میلیون ها دالر مصرف شد و ده ها انسان قربانی شد، همه به این نتیجه و جمع بندی دست یافته اند که گروه طالبان آشتی ناپذیر و مصالحه ناپذیر هستند. چه علت ها را در استخباراتی بودن و ابزار بودن و چه در ایدئولوژیک بودن جستجو کنیم. تازه، خوش بینی های که در مورد گفتگو و پیوستن حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمت‌یار فرد همیشه در جنگ وجود داشت و حتی سندی هم به امضا رسیده و صحبت از ورود فردا و پس فردای ایشان به کابل زده می شد، طوری که دیده می شود، به نقطة اول برگشته و این حزب شرایط غیر عملی را مطرح کرده است. به هر حال، تروریست ها و دشمنان مردم و کشور را با تضرع و زاری نه بلکه با جنگ می توان شکست داد.