شماری از اعضای کمیسیون اصلاح نظام انتخاباتی و آگاهان مسایل انتخاباتی میگویند تا زمانیکه مسألۀ عدم اعتماد به کمیسیونهای انتخاباتی، مسالۀ امنیت و هزینه انتخابات بررسی نشود، با اعلام کمیسیون، نمیتوانیم تاریخ انتخابات را تعیین و انتخابات را برگزار کنیم. این نظریات در واکنش به سخنان یوسف نورستانی رئیس کمیسیون مستقل انتخابات ابراز میشود که به اخیراً اعلام کرده به زودی تاریخ برگزاری انتخابات را مشخص میکند. صدیقاله توحیدی معاون کمیسیون اصلاح انتخاباتی افغانستان میگوید: اعضای فعلی کمیسیون انتخابات صلاحیت اعلام تقویم انتخابات و برگزاری آنرا به هیچ عنوان ندارند. وی تأکید کرد: تا زمانیکه این افراد در رأس کمیسیون مستقل انتخابات قرار داشته باشند، مردم به پای صندوقهای رای نخواهند رفت و در موجودیت این افراد برگزاری انتخابات امکانپذیر نیست؛ بنابراین تنها راهحل، سرعت بخشیدن به اصلاحات در کمیسیونهای انتخاباتی است. به گفته توحیدی، ایجاد اصلاحات یک امر لازمی است و هیچ مهم نیست که این اصلاحات را نورستانی و سعادت میپذیرند و یا خیر. او افزود: کمیتۀ گزینش به جدیت به کار خود ادامه میدهد و ما منتظریم که این کمیته به زودی مدیران جدید کمیسیونهای انتخاباتی را معرفی کنند و بعدش زمان برگزاری انتخابات اعلام شود. وی گفت: در کمیته گزینش خلای قانونی وجود ندارد، به این دلیل که رئیسجمهور طرح اصلاح را فرستاد و پارلمان آن را ردکرد، حالا رئیسجمهور صلاحیت دارد که طرح مجدد بفرستد و پارلمان در مورد آن بحث کند. توحیدی افزود: از فرستادن طرح مجدد هم استفاده خواهد داشت و همچنان از کمیسیون نظارت بر اجرای قانون اساسی تفسیر ماده ۱۰۹قانون اساسی خواسته خواهد شد که براساس این ماده قانون اساسی، آیا شورای ملی در کل صلاحیت در دستورکار قراردادن هر دو قانون انتخابات را داشت و یا خیر. اگر ماده ۱۰۹ قانون اساسی تفسیر شود، فرمان تقنینی به حال خود باقی خواهد بود و همچنان از دادگاه عالی خواسته شود تا در این خصوص نظر دهد، بنابر همین موارد کمیته گزینش در خلای قانونی قرار ندارد. براساس ماده ۱۰۹ قانون اساسی: پیشنهاد اصلاح قانون انتخابات در یک سال اخیر دوره تقنینه در فهرست کار شورای ملی داخل شده نمیتواند. توحیدی میگوید: حتی اگر نورستانی زمان برگزاری انتخابات را اعلام کند، اعضای جدید بعد از مسئولیت، تقویم جدید برگزاری انتخابات را بعد از بررسیهای لازم اعلام خواهند کرد. توحیدی از حکومت خواست که جلوی خودسریهای اعضای هردو کمیسیون انتخابات را بگیرد و به آنان اجازه ندهد که خودسرانه دست به هرکاری بزنند، در غیر آن هر اقدام این دو کمیسیون به ضرر حکومت خواهد بود. او این خودسریهای اعضای کمیسیون انتخابات را ناشی از عدم اعتراف آنان به اشتباهاتشان دانسته گفت: چون در قانون انتخابات جرایم انتخاباتی تعریف نشده، بنابراین نورستانی و سعادت خود را بهترین افراد از لحاط برگزاری انتخابات میدانند، در حالیکه از دید مردم و جامعه جهانی افرادی اند که بدنامترین انتخابات را برگزار کردند. بااین حال، ذکریا بارکزی رئیس موسسۀ دیدبان دموکراسی افغانستان میگوید: از لحاظ قانونی اعلام تقویم انتخابات وظیفه کمیسیون مستقل انتخابات است، اما باید زمینههای برگزاری انتخابات فراهم شود. به گفته او، مسسألۀ عدم اعتماد به کمیسیونهای انتخاباتی که در انتخابات ریاستجمهور اتفاق افتاد، شدیداً وجود دارد؛ اما با این وجود تا زمانیکه مشکل قانون تشکیل و صلاحیتهای کمیسیونهای انتخاباتی حل نشود، مسایل امنیتی و هزینه انتخابات بررسی نشود؛ فکر نکنم با یک اعلام کمیسیون، ما بتوانیم انتخابات را برگزار کنیم. بارکزی افزود: ما امیدوار هستیم که حکومت برای حل مشکلات برگزاری انتخابات پارلمانی یک راهحل معقول را جستجو کند تا ما به زودی شاهد برگزاری انتخابات باشیم. این در حالیست که روزگذشته رئیس کمیسیون مستقل انتخابات، تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی را روز دوشنبه هفته جاری اعلام کردهاست.